Onbinlerce ölüme neden oldu Kahramanmaraş depremleri ile Ancak artık büyük depremlere yeterince hazır olmadığımızı gördük. Bu süreçte birçok kişi şunları söyledi: ne yaparsak yapalım bu yıkım kaçınılmazdı gibi pek de dengesiz niyetlere girdi. Ancak bunların sıfırdan meydana gelen depremler olmadığını, adeta haykırarak geldiklerini daha önce göstermiştik.
Şimdilik hazırlanamazdık/hazırlanamazdık konusunu bir kenara bırakalım. Bu beyin sarsıntısının yaralarını bir şekilde iyileştirdiğimizde, bundan yıllar sonra bile kaçınılmaz olarak ‘bir sonraki’ beyin sarsıntısına hazır olacağız. emin olabilir miyiz ? Kesinlikle hayır. Tam da bu nedenle, yüzyıllar önce yaşananlar Lizbon depremindenÖrnek almamız gereken şeyler var.
Kısacası neydi bu Lizbon sarsıntısı?
büyük 18. yüzyıl Lizbon depremi1 Kasım 1755 Sevgililer Günü sabah 09:40’ta kenti vurdu. 8,5 ile 9,0 büyüklüğünde olduğu tahmin edilen sarsıntı, alüvyonlu topraklar üzerine inşa edilmiş tüm yapıları etkiledi. yok etti . şehirde 40 kiliseden 35’iyerlebir edilmiş.
Yıkımdan kaçan insanlar kıyıda toplandı. Bu sadece işleri daha da kötüleştirdi.
Çünkü sallama sırasında kıyıdan çekilen su tsunami Etrafında döndü ve neredeyse paniğe kapılmış kalabalığın üzerine düşüyordu. İç kısımda kalan binalarda yangın çıktı. sonuç olarak eğer 30.000 kişiye kadarBu olayda öldüğüne inanılıyor.
40 kiliseden 35’inin yıkıldığı kısma dikkat etmek gerekiyor.
Çünkü o dönemde hava zaten oldukça karanlık. KatolikBöylesine büyük bir felaketi anlamlandırabilmek için insanlar, küfür‘ demeyi uygun gördü.
1 kişi hariç…
O kişi de Sebastiano Jose de Carvalho ve Melo oldu. Tarihte daha çok Marquis de Pombal I olarak tanınan devlet adamı, deprem döneminde devletin en beğenilen bakanlarından biriydi. sallayarak Pombal’ın fikirleribilime sırt çevirmiş bir ülkeye zorla modernliği getirdi.
Kralın ölümüne kadar stratejik kararlar Pombal’a bırakıldı.
Bölgedeki mimarlar, depremin verdiği zararı onarması için ona çeşitli önerilerde bulundu. Bunlardan ilkinde, farklı bir bölgeye taşınmak bulundu, ancak şehrin büyüklüğünden dolayı reddedildi. İkincisinde, daha geniş ve daha düz caddeler önerildi, ama bu sefer de. toprak sahiplerikarşı çıktı.
Üçüncü öneri, binaların konumunda hiçbir gelişigüzel değişikliği içermiyordu ve yalnızca onarımları içeriyordu. Dördüncüsü, en çok hasar gören bölgenin kurtarılması incelendi veDaha önceki sarsma planına göre yapılması ve diğer yerlerin yapılması teklif edildi. dördüncü kararuygun görüldü.
Bu kapsamda şehrin ortasında bulunan Baixa bölgesinde bazı düzenlemeler yapıldı.
Daha düz sokaklar inşa edildi ve öncelikle bölgede yapılacak. evleri iki katla sınırlamak önerildi. Bu teklife göre konutların uzunluğu, sokağın genişliği geçemez, böylece bir afet anında sokaklar geçilebilir hale gelirdi. Ne yazık ki, bu kısım kaynaklara göre uygulanamadı.
Gerçekten devrim niteliğinde olan şey, ‘Gaiola’ adı verilen ahşap iskelet sisteminin kaldırılmasıydı.
Binayı sağlam tutan bu iskelet yanmaya karşı onu koruyan, etrafını saran yığma duvarlardı. Dayanıklılığı askerler tarafından zor kullanılarak da test edilen bu sistem, diğer konutlar için de zorunlu hale getirildi. Yapılan tüm düzenlemeler sonucunda Lizbon; daha geniş ve daha düz caddeleri, açık alanları ve sarsıntılara karşı güçlü yapıları olan bir şehir oldu.
Bu şekilde din hakimdir ve rastgele bir bilimsel faaliyetten önce gelir.Şehir, akıl ve mantıkla depremle sağlamlaşmıştı.
Yani şehrin konumuna göre düzenlemeler yapıldı ve depremden sonra ‘Binaları oraya mı koyalım? temelsiz varsayımlardan kaçınılır.
Bu durumda ders alıp gerekli adımların atıldığını görüp görmeyeceğimizin bile kesin olmadığını söylemek yanlış olmaz. En azından 1939 ve 1999’da depremlerden sonra Maalesef bunu görüyoruz. 2023 yılında yaşanan büyük depremlerin ardından en azından artık gerekli önlemlerin alınacağını umuyoruz.
Lizbon bugün nasıl?
Ne yazık ki, 1755’in dersleri bugün hala Lizbon’da. unutulmaya yüz tutmuş benziyor Bunun sebebinin, kıyılarda -depremde yıkılmaya mahkum olan- yerlerin dolma halinde dolması ve halkın bu konuda bilinçsiz olması diyebiliriz.
Zira 2020 yılında yapılan bir ankete göre halkın büyük bir kısmı 1755 yılında yaptığı hatayı yaparak deprem anında kıyıya çıkmayı tercih ediyor. Bununla birlikte, Lizbon’daki afetlerle ilgili çalışmalar aynı güçte olmasa dadevam ediyor diyelim.
- kaynaklar: Hakai Dergisi, Nurettin Kalkan
- tarihi bilgi için: Korkunç Ziyaretler: Aydınlanma Çağında Doğal Felaketle Yüzleşmek
